Ovdâsijđo

Tiervâpuáttim anarâškielâ Wikipedian!

Tot lii Wikipedia anarâškielâlâš versio, mii vuáđudui roovvâdmáánu 19. peeivi 2020. Anarâškielâlii Wikipediast láá 5 970 artikkâlid. Puoh siijđoh • Kuhes siijđoh • Uđđâ siijđoh Haldâšeijeeh • Aktiivliih kevtteeh Kielâravvuuh

Aanaar Čaittâleijeeh Čääci Eennâmtiätu

Elleeh Kemia Kieldah Kulttuur

Musikkáreh Palhâšumeh   Sämmiliih   Puoh kategoriah

Räähti uđđâ siijđo: Oho 45 artikkâl Apple logo Apple Inc. (tolebáá Apple Computer) lii stuorrâ ovtâstumstaatâlâš finnodâh, mii vuáváá, oovded já vuábdá elektroniik, ohjelmijd já tiätumašinijd. Ton peeggâlmumos pyevtittâsah láá Mac-tiätureh, iPhone-puhelimeh, iPad-tavlutiätureh, iPod-muusiikčuojânâsah, Apple Watch -fiättutijmeh, Apple TV -mediačuojânâsah, iMovie-videohammimohjelm sehe piergâsij várás ovdedum macOS-, iOS-, watchOS- já tvOS-kevttimvuáháduvah. Apple vuáđudii Steve Jobs, Steve Wozniak já Ronald Wayne cuáŋuimáánu 1. peeivi 1976 noomáin Apple Computer. Irâttâsâst lijjii kuittâg vaigâdvuođah pyevtittiđ Jobs keksim já Wozniak olášuttem tiättur tondiet ko tast ij lamaš tuárvi ennuv uáiviomâdâh. Taan keežild Jobs vuobdij jieijâs Volkswagen-uccâbuusi (1 500 dollarid) já Wozniak jieijâs ohjelmistee lummorekinisteemaašin (250 dollarid), mut tot ij pijssám. Jobs finnij ohtâvuođâ “eŋgâlinvestisten” tubdum Mike Markkulan, kii puovtij projektân fáárun meid riskâväldee Arthur Rock. Puáđusin lâi tot, ete Apple finnij 250 000 dollar investistem. Arkkâdâh Tiettih-uv tun, ete... ...tälviuággum lii kuálástemvyehi, mast kuálástuvvoo tälviv jieŋân puhhum rääigi peht? ...Gilgameš lii maailm puárásumos eepos? ...Matti Nykänen vuoitij nelji kollemiitaal já oovtâ silbâmiitaal tälviolympialijn? ...tlingiteh láá algâaalmug Alaskast já Kanadast? ...šiljoboŋŋam lii Suomâ stuárráámus loddetábáhtume? ...Sari Essayah lii oovdiš kištoväzzee, kote šoodâi maailmmiäštárin ive 1993? ...Eennâmpáálu áimukeerdist 78 % lii typpi já 21 % lii happi? ...Aanaarjäävrist láá 3 318 suollud já Päijännest láá 2 690 suollud? ...Braunwald lii sijdâ Sveeicist, kost muáttá koskâmiärálávt 9 m jyehi täälvi? ...Aila-duo vuoittijn ive 2014 Sámi Grand Prix -kišto lávlumuási lavluin Naharij kandâ? ...Michael Collins jaamij purâstaavdân cuáŋuimáánu 28. peeivi 2021? ...Aanaarjáávrán lii ive 1984 koččâm rakkeet? ...Flavia Pennetta lii vuáittám ohtsis 49 WTA-turnaamid karrieeris ääigi? ...ores laahul láálá moonijd 18–27 peivid? ...Marie Curie lii vuáittám Nobel-palhâšume kuohtii? ...Helsigist láá 59 kaavpuguássid? ...Suomâst láá paijeel 100 000 sorvâd? ...Niillas Holmberg vuoitij Ive sämmilâš -palhâšume ive 2016? ...olesstuárusii viäpsákuáđist pyehtih leđe joba 20 000 viäpsád? ...čapis soormán jammii áárvu mield 30–60 % Euroop aalmugist? ...kapybara puáhtá teddiđ joba 79 kg? ...Hermann Hesse jaamij porgemáánu 9. peeivi 1962 85-ihásâžžân vuoiŋâšvardemân? ...täsni šadda ko kaasusovđâ čokkâšuvá jieijâs tiädduvyeimi keežild? ...káránâs lii tovle onnum paa tiettee lodden, jäämmim pyehten já pahakkâs litolâžžân? ...uárree kulovijđodâh lii suullân 2,5 keerdi vijđásub ko ulmust? ...kiemâsämikielâ lii sämikielâ, mii čaaskâi 1700-lovo já 1800-lovo ääigi? ...tááláá ääigi láá kiävtust kuttâ trigonometrisâš funktio?

Kalender: skammâmáánu Säämi lippupeeivih 9. peeivi – Suomâ Säämi Parlament vuáđudempeivi 15. peeivi – Isak Saba (Sápp Issát) šoddâmpeivi 29. peeivi – Elsa Laula Renberg šoddâmpeivi Šoddâmeh 8. peeivi (1956) – Mari Boine, taažâsämmilâš musikkár 13. peeivi (1971) – Ulla Pirttijärvi-Länsman, sämmilâš lávloo, jyeigee já nuotâsteijee 15. peeivi (1875) – Isak Saba, sämmilâš máttáátteijee, Taažâ Stuorrâtige vuossâmuš sämmilâš riijkâpeivialmai já Säämi suuvâ laavlâ -tiivtâ čallee (j. 1921) 16. peeivi (1985) – Sanna Marin, syemmilâš politikkár já uáiviminister 20. peeivi (1857) – Helena Westermarck, suomâruátálâš kovetaaidâr já kirječällee (j. 1938) 25. peeivi (1923) – Mauno Koivisto, syemmilâš sosiolog, paŋkkihovdâ, politikkár já Suomâ täsivääldi 9. president (j. 2017) Jämimeh 7. peeivi (1980) – Steve McQueen, ovtâstumstaatâlâš čaittâleijee (š. 1930) 11. peeivi (1973) – A. I. Virtanen, ive 1945 Nobel-kemiapalhâšume finnim syemmilâš tiettee (š. 1895) 12. peeivi (2018) – Stan Lee, ovtâstumstaatâlâš ráiđukovekietâčällee já toimâtteijee (š. 1922) 27. peeivi (2001) – Nils-Aslak Valkeapää, sämmilâš taaidâr, tivtâsteijee já jyeigee (š. 1943) 27. peeivi (2014) – P. D. James, eŋlandlâš kirječällee (š. 1920) 29. peeivi (1981) – Natalie Wood, ovtâstumstaatâlâš čaittâleijee (š. 1938) Peeivi kove Luokah  Luándutiettuuh, matematiik já talhâstieđâ Anatomia • Biologia • Ekologia • Fysiologia • Fyysiik • Geodesia • Geologia • Jieŋâdâhtieđâ • Kemia • Matematiik • Meteorologia • Šoŋŋâdâhtieđâ • Taavdah • Täsnitieđâ  Ohtsâškoddetiettuuh, historjá já eennâmtiätu Aalmugtieđâ • Antropologia • Arkeologia • Eennâmtiätu • Ekonomia • Etologia • Filosofia • Historjá • Olmoošeennâmtiätu • Politiik • Psykologia • Semiotiik • Sosiologia  Ekonomia já tekniik Arkkitehtuur • Eennâmtuálu • Finnoduvah • Huksim • Internet • Jotolâh • Pargo • Pirâstekniik • Ruttâ • Šleđgâtekniik • Teknisâš fyysiik • Tiätutekniik  Taaiđâ Arkkitehtuur • Elleekoveh • Kirjálâšvuotâ • Kovetaaiđâ • Koveveerrâmtaaiđâ • Maalâkovetaaiđâ • Muusik • Taaiđâtyejeh • Tanssâ • Televisio  Ohtsâškodde Ekonomia • Haldâttâh • Huksim • Jotolâh • Juhleh • Kulttuur • Kuávluhaldâttâh • Ohtsâškoddetiettuuh • Ollâopâttâh • Ornijdumeh • Oskoldâh • Palhâšumeh • Pargo • Piirâs • Politiik • Riehtitieđâ • Soottâm • Škovlim • Tiervâsvuotâ • Torvolâšvuotâ • Viestâdem • Vuoigâdvuođâtieđâ‎ • Vádulâšvuotâ‎  Anarâšah Aanaar • Aanaarjävri • Anarâškielâ • Laapi eennâmkodde • Sämikulttuur • Sämmiliih

Uuraallij kielâi Wikipediah Paijeel 500 000 artikkâlid: Suomi (suomâkielâ) • Magyar (uŋgarkielâ) Paijeel 100 000 artikkâlid: Eesti (virokielâ) Paijeel 10 000 artikkâlid: Кырык Мары (värimarikielâ) • Олык Марий (nijttomarikielâ) Paijeel 5 000 artikkâlid: Davvisámegiella (orjâlâškielâ) • Эрзянь (ersäkielâ) • Vepsän (vepsákielâ) • Võro (võrokielâ) • Anarâškielâ • Удмурт (udmurtkielâ) • Коми (komikielâ) • Мокшань (mokšakielâ) Paijeel 3 000 artikkâlid: Livvinkarjalan (kärjilkielâ) • Перем Коми (komipermjakkielâ) Láláttuvâst: Varšinaiskarjalan (eidusâš kärjilkielâ) • Līvõ (liivikielâ) • Ižoran (inkeroiskielâ) • Åarjelsaemien (maadâsämikielâ) • Bidumsámegiella (pittáámsämikielâ) • Ubmejesámiengiälla (umesämikielâ) • Juvlesábme (juulevsämikielâ) • Кӣллт Cāмь (kieldâsämikielâ) • Sääʹmǩiõll (nuorttâlâškielâ) • Kvääni (kveenikielâ) • Meänkieli (meänkielâ) • Маньси/Моаньсь (mansikielâ) • Хӑнты (hantikielâ) • Ненэця’ (neeneeckielâ) • Ня’’ (nganasankielâ) • Чумыль ӄумыт/Шӧльӄумыт (selkupkielâ) • Онай базаан (eeneeckielâ)