Laahul
Laahul lii tuoddârij kalâččeijee. Tot kulá Säämi loddemaailm tuođâlâš fávroid.
| Laahul Eudromias morinellus (Linnaeus, 1758) |
|
|---|---|
 |
|
| Tile | LC (eellimvuáimálâš)[1] |
| Tile Suomâst | VU (hiäjulum)[2] |
 |
|
 |
|
Tieđâlâš luokittâllâm |
|
| Doomeen | Sellâvááimusliih Eucarya |
| Kodde | Elleekodde Animalia |
| Uáiviráiđu | Savosuonâsiih Chordata |
| Vyeliráiđu | Čielgitávtáliih Vertebrata |
| Luokka | Lodeh Aves |
| Lahko | Riddolodeh Charadriiformes |
| Vyelilahko | Kalâččeijeeh Charadrii |
| Hiäimu | Laahuleh Charadriidae |
| Suuhâ | Eudromias |
| Šlaajâ | morinellus |
Stuárudâh já tobdomeerhah mute
Laahul lii 20–24 cm kukkosâš ränisruškis lodde, mii tiäddá 110–155 g. Ton čapis uáivičohe vuoluubeln lii vielgis säärgis. Čuávji lii ruostâruopsâd já čappâd, ton paajaabeln raddeest lii vielgis säärgis. Njune lii čappâd já jyelgih fiskâdeh. Niŋálâs lii kirkkásub ko ores.[3]
Lavdâm já eellimpiirâs mute
Laahul pessee Tave-Euroop já Aasia tuodârkuávluin. Euroopist pessejeh suulân 42 000 paarrâd já Suomâst áárvu mield 1 500–3 000 paarrâd. Suomâst laahul pessee tuoddârist iänáážin Iänuduv, Ucjuuvâ já Kyelijäävri kuávluin.[4] Čohčuv laahul värree tálvástâllâđ Tave-Afrikân já Aldanuortân já máccá Suomân vyesi-kesimáánust.[3]
Lasanem mute
Laahul lii ton peeleest imâšlâš lodde, et suhâjuátkimhommáin niŋálâs lii tot, mii taha alguu. Laahul mannee kesimáánust 3–4 mane. Táválávt ores láálá moonijd 18–27 peivid. Niŋálâs sáttá uuccâđ uđđâ orráás já parâluđ uđđâsist. Uđâgááh vyelgih tooláá piervâlist já kirdeškyetih 30 peeivi ahasâžžân.[3]
Raavâd mute
Laahul porá čielgitävtittes elleid já muorjijd.[3]
Käldeeh mute
- ↑ IUCN Red List Čujottum 15.6.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Valkama, Jari: Laahul – Charadrius morinellus Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 30.3.2022. (suomâkielân)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Luontoportti.fi Čujottum 15.6.2021 (suomâkielân)
- ↑ Suomen lintuatlas Čujottum 15.6.2021 (suomâkielân)