Jävri lii meerâst erinis čäciääldis. Jäävri čääci piso enâmustáá sajestis, ijge virded nuuvt ko juuvâin. Stuárráámus uási jaavrijn siskeldeh saivâčääsi. Sálttáás jäävrih kočoduvvojeh sälttijävrin. Táválávt jävri finnee čääsi juuvâin teikkâ käldein. Sierânâstábáhtussân láá jieŋâ vuálááš jäävrih, ovdâmerkkân Vostok.

Juuvâijuvâttemes javrij čääci vuálgá meddâl tuše lievlistem tááhust. Tondiet toh láá táválávt uáli sálttááh. Tagareh láá ovdâmerkkân Jáámmámmeerâ, Stuorrâ sälttijävri sehe maailm stuárráámus jävri Kaspiameerâ.

Jävritiijpah mute

Jäävrih láá juohhum juávhoid ton mield, ete maht toh láá šoddâm. Kyehti vuáđutiijpâ láá källeeáldáh já sälbiáldáh.

  • Källeeáldáh láá kováduvah vuáđukällest. Toh láá táválávt kieŋâleh já kuhesahasiih.
  • Sälbiáldáh láá šoddâm vyeligis sajan nuuvt, ete eennâmvuáđu teikkâ jieŋâdâh estih čääsi meddâlvirdedem. Toh láá táválávt cuáháseh já ton tááhust uánihisahasiih.
    • Jieŋâdâhjäävrih láá jieŋâduv suddâmčaasijn šoddâm jäävrih.
    • Jieŋâ lii tiäddám enâmân kováduvâid, moh láá tievvâm čääsist. Stuárráámus uási Suomâ jaavrijn láá tágáreh.
    • Tulvejäävrih láá šoddâm, ko eennâm lii puáđđum tulvekuávluid. Tagareh láá ovdâmerkkân laguuneh, haffih já juoluah.
    • Tahojävri lii jävri, mon olmooš lii ráhtám.


Jäävrih maailmist mute

 
Kaspiameerâ lii maailm stuárráámus jävri.

Jäävrih láá 1,8 % (ađai 2,7 miljovn km²) Eennâmpáálu vijđoduvâst. Ohtsis toh láá suullân love miljovn, main 254 láá paijeel 500 km2. Maailm stuárráámus jävri lii Kaspiameerâ, mon vijđodâh lii 374 000 km2. Kieŋâlumos lii Baikaljävri, mon kieŋŋâlvuotâ lii 1 642 m.

Maailm stuárráámuuh jäävrih mute

Jäävrih Suomâst mute

 
Saimaa lii Suomâ stuárráámus jävri.

Suomâst láá ohtsis suullân 188 000 jävrid, moi vijđodâh lii aainâs-uv 0,05 hehtaar. Tain 2 600 láá paijeel neljihâškilomeetter. Suomâ javrij vijđodâh lii ohtsis 32 600 km² já saijaavuotâ 325 km³. Suomâ stuárráámus jävri lii Saimaa, mon vijđodâh lii 4 380 km2 já kieŋâlumos vuod Päijänne (95,3 m). Aanaarjävri lii stuárráámus jävri, mii lii tuše oovtâ kieldâst teikkâ eennâmkoddeest.

Suomâ stuárráámuuh jäävrih mute

Iäláneh mute

Jaavrijn eelih maaŋgah ereslágáneh iäláneh, ovdâmerkkân kyeleh, čäcilodeh, tiäbuhrapuelleeh. Suomâst táválumoseh kyeleh láá vuásku, šapšâsuávvil. Maadâ-Suomâst meid siergikuha já válduášálávt Tave-Suomâst kuávžurrávdu. Táválumoseh čäcilodeh láá kaijuuhviettuuh.

Käldeeh mute