Cimadera
Cimadera lii oovdiš kieldâ Lugano pirrâdâhkoddeest, Ticino kantonist, Sveeicist. Onnáá peeivi tot kulá Lugano kaavpug Val Colla -nommâsii kaavpuguásán. Ive 2012 Cimaderast assii 118 olmožid.[3] Kieldâ vijđodâh lâi 5,28[1] km², já ton ässeesaahâdvuotâ lâi 22,35 ässed/km².
| Cimadera oovdiš kieldâ |
|
|---|---|
 Piandera (vyellin) já Cimadera (paijeen) |
|
 vaakun |
|
  Cimadera |
|
|
Koordinaateh: |
|
| Staatâ |
 Sveicci |
| Kanton |
 Ticino |
| Pirrâdâhkodde | Lugano |
| Tááláš kieldâ | Lugano |
| Vuáđudum | 1878 |
| Lopâttum | 2013 |
| Vijđodâh | 5,28[1] km² |
| Alodâh | 1 103[1][2] m |
| Ässeeloho | 118[3] (2012) |
| Ässeesaahâdvuotâ | 22,35 ässed/km² |
| Äigi | UTC+1 |
| – kesiäigi | UTC+2 |
| Kieldânummeer | 5174 |
| Postânummeer | 6951 |
| Sundenummeer | 091 |
 Cimadera kieldâ |
 Ticino kanton |
Cimadera naaburkieldah lijjii Certara, Sonvico já Valcolla Sveeicist sehe Val Rezzo já Valsolda Italiast.
Historjá
muteTot finnij vuossâmuid pisováid ässeid ive 1525 roto maŋa. 1500-lovo rääjist Cimadera kuulâi Sonvico servikoodán. Cimadera kuulâi meiddei Sonvico kieldân ive 1878 räi, mut vyesimáánu 9. peeivi 1878 tast šoodâi jiečânâs kieldâ já jiečânâs servikodde. Cimadera rukkoosviste huksejui 1600-lovvoost, já Cimadera kappel ive 1670.[3]
1900-lovo aalgâ rääjist Cimadera ässeeloho kiäppánij jotelávt, tastko eennâmtuálu ij lamaš innig siämmáá tehálâš ko ovdil já ulmuuh värrejii Luganon, kost lijjii pyerebeh máhđulâšvuođah finniđ pargo. Siämmást stuorrâ uási siijdâ tááluin muttojii luámutáállun, já onnáá peeivi táálui omâsteijeeh viettii luámuidis Cimaderast.[3]
Kieldâlahtem
muteCimadera kieldâ lopâttui cuáŋuimáánu 14. peeivi 2013, ko Bogno, Cadro, Carona, Certara, Cimadera, Sonvico já Valcolla kieldah lahtojii Luganon.
Aalmugjienâstem 20.11.2011
muteBogno, Cadro, Certara, Cimadera, Lugano, Sonvico já Valcolla ässeeh tuhhiitii kieldâlahtem aalmugjienâstmist, mii uárnejui skammâmáánu 20. peeivi 2011. Kieldâlahtem tuhhiittii 76,69 % jienâsteijein. Cimadera kieldâst jienâstii 93 olmožid. Sist 79 ađai 84,95 % tuhhiittii kieldâlahtem.[4]
| Kieldâ | Jienâsteijeeh | % | Toháliih jienah | Kale | % | Ij | % |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bogno | 72 | 67,92 | 70 | 62 | 88,57 | 8 | 11,43 |
| Cadro | 1 170 | 82,45 | 1 163 | 660 | 56,75 | 503 | 43,25 |
| Certara | 31 | 63,27 | 31 | 27 | 87,10 | 4 | 12,90 |
| Cimadera | 93 | 66,91 | 93 | 79 | 84,95 | 14 | 15,05 |
| Lugano | 11 821 | 39,57 | 11 550 | 9 029 | 78,17 | 2 521 | 21,83 |
| Sonvico | 1 057 | 75,72 | 1 050 | 796 | 75,81 | 254 | 24,19 |
| Valcolla | 375 | 70,62 | 372 | 336 | 90,32 | 36 | 9,68 |
| Ohtsis | 14 619 | 43,62 | 14 329 | 10 989 | 76,69 | 3 340 | 23,31 |
Aalmugjienâstem 11.3.2012
muteCarona ässeeh pessii jienâstiđ esken ive 2012. Njuhčâmáánu 11. peeivi 2012 uárnejui nubbe aalmugjienâstem, moos uásálistii puoh kieldah. Kieldâlahtem tuhhiittii 80,19 % jienâsteijein. Cimadera kieldâst jienâstii 46 olmožid. Sist 45 ađai 93,33 % tuhhiittii kieldâlahtem.[5]
| Kieldâ | Jienâsteijeeh | % | Toháliih jienah | Kale | % | Ij | % |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Carona | 484 | 88,32 | 483 | 252 | 52,17 | 231 | 47,83 |
| Bogno | 44 | 40,74 | 44 | 40 | 90,91 | 4 | 9,09 |
| Cadro | 593 | 41,64 | 572 | 444 | 77,62 | 128 | 22,38 |
| Certara | 17 | 34,69 | 17 | 15 | 88,24 | 2 | 11,76 |
| Cimadera | 46 | 33,09 | 45 | 42 | 93,33 | 3 | 6,67 |
| Lugano | 12 468 | 41,71 | 11 968 | 9 668 | 80,78 | 2 300 | 19,22 |
| Sonvico | 545 | 39,01 | 521 | 454 | 87,14 | 67 | 12,86 |
| Valcolla | 236 | 44,28 | 231 | 216 | 93,51 | 15 | 6,49 |
| Ohtsis | 14 433 | 42,34 | 13 881 | 11 131 | 80,19 | 2 750 | 19,81 |
Eennâmtiätu
muteCimadera lii Cassarate-nommâsii juuvâ leevi pajeuásist. Kieldâ kuávdáš lii suullân 1 103 m merâtääsi paajaabeln.[1][2]
Viehâdâh
muteÄsseeloho
muteKäldee: Sveeici historjálâš sänikirje
Kirjálâšvuotâ
mute- Bernhard Anderes, Guida d'Arte della Svizzera Italiana, Edizioni Trelingue, Porza-Lugano 1980, s. 297.
- Flavio Maggi, Patriziati e patrizi ticinesi, Pramo Edizioni, Viganello 1997.
- Fernando Zappa (toim.): Valli di Lugano. Armando Dadò Editore, Locarno 1990.
- Simona Martinoli et al.: Guida d'arte della Svizzera italiana. Edizioni Casagrande, Bellinzona 2007, s. 383.
Fáádást eres soojijn
mute
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Cimadera.
Käldeeh
mute- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Cimadera www3.ti.ch. Ufficio di statistica. Čujottum 11.12.2024. (italiakielân)
- ↑ 2,0 2,1 Cimadera Mapcarta. Čujottum 11.12.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Gili, Antonio: Cimadera Dizionario storico della Svizzera. Čujottum 11.12.2024. (italiakielân)
- ↑ Risultati votazione consultiva del 20 novembre 2011 m3.ti.ch. 20.11.2011. Čujottum 11.12.2024. (italiakielân)
- ↑ Risultati votazione consultiva dell'11 marzo 2012 m4.ti.ch. 11.3.2012. Čujottum 11.12.2024. (italiakielân)