Uccâvarbusâš
Uccâvarbusâš (Passer montanus) lii varbusluudij laahkon kullee loddešlaajâ.
| Uccâvarbusâš Passer montanus (Linnaeus, 1758) |
|
|---|---|
.jpg) |
|
| Tile | LC (eellimvuáimálâš)[1] |
| Tile Suomâst | LC (eellimvuáimálâš)[2] |
 |
|
Tieđâlâš luokittâllâm |
|
| Doomeen | Sellâvááimusliih Eucarya |
| Kodde | Elleekodde Animalia |
| Uáiviráiđu | Savosuonâsiih Chordata |
| Vyeliráiđu | Čielgitávtáliih Vertebrata |
| Luokka | Lodeh Aves |
| Lahko | Varbuslodeh Passeriformes |
| Hiäimu | Varbusiih Passeridae |
| Suuhâ | Varbusiih Passer |
| Šlaajâ | montanus |
Stuárudâh já tobdomeerhah
muteUccâvarbusâš sulâstit ennuv varbusii, mut lii ucceeb ko tot. Uccâvarbusâš lii 12,5–14 cm kukke já tiäddá 22–24 g. Ton uáivičokke lii ruškâd, já vielgis nierâst lii čapis tiälkku. Selgipeeli lii ruškâd já čapiskirjáá, já čuávji lii ränisvielgâd. Ores já niŋálâs láá siämmáá ivnásiih. Uccâvarbusâš sáttá ruossâlistuđ varbusijn.[3]
Lavdâm já eellimpiirâs
muteUccâvarbusâš lii päikkilodde, mii lii levânâm vijđáht Suomâ aassâmkuávdáid já táálunkuávlun. Ton nääli lii lasanâm maaŋgâkiärdásávt 1990-lovo rääjist, já tot lii tääl maaŋgâ saajeest jo almolub lodde ko varbusâš. Suomâ pessimnääli lii áárvu mield 140 000–200 000 paarrâd.[3]
Lasanem
muteUccâvarbusâš pessee táválávt vuovdâin já rakânâsâi vuáguin. Tot mannee cuáŋui-vyesimáánust 4–8 manneed, maid niŋálâs já ores kuohtuuh läälliv 11–14 peivid. Uđâgááh vyelgih piervâlist 13–17 peeivi ahasâžžân. Uccâvarbusâš mannee távjá nube piäsáduv kesi-syeinimáánust já motomin kuálmád syeini-porgemáánust.[3]
Raavâd
muteUccâvarbusâš porá siemânijd já čielgitävtittes elleid.[3]
Fáádást eres soojijn
mute
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Uccâvarbusâš.
Käldeeh
mute- ↑ BirdLife International: Passer montanus IUCN Red List of Threatened Species. Čujottum 1.12.2022. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Valkama, Jari: Pikkuvarpunen – Passer montanus Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 1.12.2022. (suomâkielân)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Pikkuvarpunen Luontoportti. Čujottum 1.12.2022. (suomâkielân)