Kierâš (lodde)
Kierâš (Dryocopus martius) lii čaašnij hiäimun kullee lodde.
Kierâš Dryocopus martius (Linnaeus, 1758) |
|
---|---|
Tile | LC (eellimvuáimálâš)[1] |
Tile Suomâst | LC (eellimvuáimálâš)[2] |
Tieđâlâš luokittâllâm |
|
Doomeen | Sellâvááimusliih Eucarya |
Kodde | Elleekodde Animalia |
Uáiviráiđu | Savosuonâsiih Chordata |
Vyeliráiđu | Čielgitávtáliih Vertebrata |
Luokka | Lodeh Aves |
Lahko | Čäšnilodeh Piciformes |
Hiäimu | Čääšnih Picidae |
Suuhâ | Dryocopus |
Šlaajâ | martius |
Stuárudâh já tobdomeerhah mute
Kierâš lii vuorâččâs matsâš stuorrâ čäšni. Tot lii 40–46 cm kukke já tiäddá 285–385 g. Orráás uáivičokke já niŋálâs niske láá ruopsâdeh, jyelgih láá ránáseh já mudoi kierâš lii ollásávt čappâd. Ton kirdemjienâ lii jienniis "kry kry kry kry" tâi kuhes "kliii". Tot meid rummut muorâid.[3]
Lavdâm já eellimpiirâs mute
Kierâš iälá Euroop já Aasia vuovdijn. Kierâš mákkoo pyeremusávt peeci- já siähálâsvuovdijn. Suomâst tot kávnoo masa ubâ enâmist, eereeb puoh tavemus oosijn. Suomâ pessimnääli lii áárvu mield 30 000–50 000 paarrâd.[4]
Lasanem mute
Kierâš piervâld stuorrâ muorân, táválávt supán tâi piäcán. Niŋálâs mannee cuáŋuimáánust 3–6 mane. Niŋálâs já ores läälih moonijd 12–14 peivid. Uđâgááh kirdeleh 24–28 peeivi ahasâžžân.[3]
Raavâd mute
Kierâš porá čielgitävtittes elleid. Mielâsumos ravâdâssân láá hiävuškuuđhah, maid tot ocá čuoldâin já meid ellee muorâin.[3]
Kovegalleria mute
Käldeeh mute
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Kierâš (lodde). |
- ↑ IUCN Red List Čujottum 19.11.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Valkama, Jari: Kierâš (lodde) – Dryocopus martius Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 30.3.2022. (suomâkielân)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Luontoportti.fi Čujottum 19.11.2021 (suomâkielân)
- ↑ Suomen lintuatlas Čujottum 19.11.2021 (suomâkielân)