Baskikielâ ađai euskarakielâ (jieijâs kielân euskara) lii ucceeblovokielâ Tave-Espanjast já Maadâ-Ranskaast. Ton kirjekielâ nommâ lii Batua, já tot šoodâi 1960-lovvoost. Baskikielâ lii áinoo Uárji-Euroop kielâ, mii ij kuulâ indoeurooplij kielâi juávkun. Tot lii isolaatkielâ, ađai tast iä lah suhâkielah.[1]

Baskikielâ
Baskikielâ sárnumkuávlu
Baskikielâ sárnumkuávlu
Nommâ
Jieijâs kielân euskara
Tiäđuh
Kuávlu Espanja
Ranska
Virgálâš kielâ Baskieennâm (Espanja)
Sárnoi meeri suullân 750 000 (2016)
Saje ij 100 stuárrámuu juávhust
Pustaveh läättinkielâliih
Kielâhuolâttâs Euskaltzaindia
Kielâtieđâlâš luokkajyehim
Kielâkodde isolaatkielâ
Kielâkoodih
ISO 639-1 eu
ISO 639-2 baq (B) / eus (T)
ISO 639-3 eus

Kielâsosiologlâš tile mute

Baskikielâ sárnoi meeri lii stuárumin. Ive 1991 suullân 528 000 olmožid sarnuu baskikielâ já ive 2016 suullân 750 000 olmožid. Meiddei nuorâi sárnoi meeri lii stuárumin. Baskienâmist 16–24-ahasijn ive 1991 tuše 22,5 % sarnuu baskikielâ já ive 2016 jo 55,4 %.[2]

Baskieennâm lii autonomisâš kuávlu Tave-Espanjast. Baskieennâm vuossâmuš virgálâš kielâ lii baskikielâ já nubbe virgálâš kielâ lii espanjakielâ. Ranskaast baskikielâst ij lah mihheen virgálâš statusijd.

Baskikielâ pustaveh mute

А а B b C c Ç ç D d E e F f G g
H h I i J j K k L l M m N n Ñ ñ
O o P p Q q R r S s T t U u Ü ü
V v W w Y y Z z

Kielâopâlâš rááhtus mute

Baskikielâ lii agglutinatiivlâš kielâ. Tot meerhâš, et jyehi morfeemist lii ohtâ merhâšume já te morfeemijn ráhtojeh säänih. Baskikielâ lii ergatiiv-absolutiivkielâ. Absolutiiv lii intransitiivlâš celkkuu subjekt häämi já transitiivlâš celkkuu objekt häämi. Ergatiiv lii transitiivlâš celkkuu subjekt häämi.

Ovdâmerkkâ:

Martin etorri da. – Martin+ABS puáttám lii. - Martin lii puáttám.

Martinek Diego ikusi du. – Martin+ERG Diego+ABS uáinám lii. - Martin lii uáinám Diego.

Smavvâ sänikirje mute

Kaixo! - Tiervâ!

Zer modus? - Mii kulloo?

Barkatu! - Addagâs!

Eskerrik asko! - Takkâ!

euskaldun - olmooš, kii máttá baskikielâ

erdaldun - olmooš, kii ij määti baskikielâ

garagardoa - vuolâ

arraina - kyeli

patatak - potákkeh

Nire aerolabaingailua aingirez beteta dago. - Muu áimukuáddákäärbis lii tievâ aŋgeriain.[3]

Käldeeh mute

  1. Strejcová, Monika: Baskičtina is.muni.cz.
  2. Wayback Machine web.archive.org. 21.8.2018. Čujottum 17.10.2022. (ranskakielân)
  3. Translations of My hovercraft is full of eels in many languages omniglot.com. Čujottum 17.10.2022. (eŋgâlâskielân)