Baskikielâ
Baskikielâ ađai euskarakielâ (jieijâs kielân euskara) lii ucceeblovokielâ Tave-Espanjast já Maadâ-Ranskaast. Ton kirjekielâ nommâ lii Batua, já tot šoodâi 1960-lovvoost. Baskikielâ lii áinoo Uárji-Euroop kielâ, mii ij kuulâ indoeurooplij kielâi juávkun. Tot lii isolaatkielâ, ađai tast iä lah suhâkielah.[1]
Baskikielâ | |
---|---|
Baskikielâ sárnumkuávlu |
|
Nommâ | |
Jieijâs kielân | euskara |
Tiäđuh | |
Kuávlu |
Espanja Ranska |
Virgálâš kielâ |
Baskieennâm (Espanja) |
Sárnoi meeri | suullân 750 000 (2016) |
Saje | ij 100 stuárrámuu juávhust |
Pustaveh | läättinkielâliih |
Kielâhuolâttâs | Euskaltzaindia |
Kielâtieđâlâš luokkajyehim | |
Kielâkodde | isolaatkielâ |
Kielâkoodih | |
ISO 639-1 | eu |
ISO 639-2 | baq (B) / eus (T) |
ISO 639-3 | eus |
Kielâsosiologlâš tile mute
Baskikielâ sárnoi meeri lii stuárumin. Ive 1991 suullân 528 000 olmožid sarnuu baskikielâ já ive 2016 suullân 750 000 olmožid. Meiddei nuorâi sárnoi meeri lii stuárumin. Baskienâmist 16–24-ahasijn ive 1991 tuše 22,5 % sarnuu baskikielâ já ive 2016 jo 55,4 %.[2]
Baskieennâm lii autonomisâš kuávlu Tave-Espanjast. Baskieennâm vuossâmuš virgálâš kielâ lii baskikielâ já nubbe virgálâš kielâ lii espanjakielâ. Ranskaast baskikielâst ij lah mihheen virgálâš statusijd.
Baskikielâ pustaveh mute
А а | B b | C c | Ç ç | D d | E e | F f | G g |
H h | I i | J j | K k | L l | M m | N n | Ñ ñ |
O o | P p | Q q | R r | S s | T t | U u | Ü ü |
V v | W w | Y y | Z z |
Kielâopâlâš rááhtus mute
Baskikielâ lii agglutinatiivlâš kielâ. Tot meerhâš, et jyehi morfeemist lii ohtâ merhâšume já te morfeemijn ráhtojeh säänih. Baskikielâ lii ergatiiv-absolutiivkielâ. Absolutiiv lii intransitiivlâš celkkuu subjekt häämi já transitiivlâš celkkuu objekt häämi. Ergatiiv lii transitiivlâš celkkuu subjekt häämi.
Ovdâmerkkâ:
Martin etorri da. – Martin+ABS puáttám lii. - Martin lii puáttám.
Martinek Diego ikusi du. – Martin+ERG Diego+ABS uáinám lii. - Martin lii uáinám Diego.
Smavvâ sänikirje mute
Kaixo! - Tiervâ!
Zer modus? - Mii kulloo?
Barkatu! - Addagâs!
Eskerrik asko! - Takkâ!
euskaldun - olmooš, kii máttá baskikielâ
erdaldun - olmooš, kii ij määti baskikielâ
garagardoa - vuolâ
arraina - kyeli
patatak - potákkeh
Nire aerolabaingailua aingirez beteta dago. - Muu áimukuáddákäärbis lii tievâ aŋgeriain.[3]
Käldeeh mute
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Baskikielâ. |
Baskikielâ Wikipedia, rijjâ tiätusänikirje |
- ↑ Strejcová, Monika: Baskičtina is.muni.cz.
- ↑ Wayback Machine web.archive.org. 21.8.2018. Čujottum 17.10.2022. (ranskakielân)
- ↑ Translations of My hovercraft is full of eels in many languages omniglot.com. Čujottum 17.10.2022. (eŋgâlâskielân)
|