Zürich

Zürich lii kaavpug Sveeicist, Zürich kantonist. Zürichst ääsih 421 878 olmožid. Ton vijđodâh lii 87,93 km², já alodâh 408 m.

Zürich
Staatâ	Sveicci
Kanton	Zürich
Vijđodâh	87,93 km²
Alodâh	408 m
Ässeeloho	421 878 (31.12.2020)
Ässeesaahâdvuotâ	4 797,88 ässed/km²

Zürich lii Sveeici stuárráámus kaavpug já tehálumos iäláttâskuávdáš. Kaavpug lii riges, já tobbeen lii ollâ eellimkvaliteet. Ubâ ton kuávlust ässeeh láá suulân 1,5 miljovn. Zürich lii siämmáánommâsii jäävri riddoost, já ton čoođâ kolgá Limmat-juuhâ. Aalpah láá tuše suulân 50 km kaavpug kuávdáást.

Historjá

Zürich vuáđudui jo Rooma väldikode ääigi. Läättinkielân kaavpug nommâ lâi Turicum.

Viehâdâh

Ässeeloho

Ihe	Ässeeloho
1850	41 585
1870	65 668
1888	103 862
1900	168 021
1910	215 488
1930	290 937
1950	390 020
1970	422 640
1990	365 043
2000	363 273

Kielâ

Zürichist sárnuh taggaar kuávlukielâ ko züritüütsch, mon saksaliih iä ibbeerd.

Ekonomia

Zürich lii ekonomâlâš kuávdáš. Tobbeen láá maaŋgâi almugijkoskâsij paaŋkij já táhádâsfinnoduvâi váldukonttureh, tegu UBS, Credit Suisse já SwissRe. Stuárráámus uási kontturijn láá kaavpug vááimust Paradeplatzist teikâ Zürich-jäävri riddoost.

Máttááttâs

Zürich lii meiddei uáppeekaavpug. Teknisâš ollâopâttâh ETH lii ohtâ maailm pyeremuin ollâopâttuvâin, já tobbeen máttááttij ij kihheen eres ko Albert Einstein. Zürichist lii nubbe-uv ollâopâttâh (UZH), kost puáhtá luuhâđ ovdâmerkkân humanistlijd, ekonoomlijd já talhâstieđâlijd fáádáid.

Sechseläuten

Ohtâ tehálâš tábáhtume lii Sechseläuten, mii uárnejuvvoo jyehi kiiđâ. Tábáhtume čokketábáhtus lii ko Böögg-nommâsâš muotâäijih puáldoo. Muotâäijih uáivist lii pommi, mii loopâst päävkit. Ulmen lii ennustiđ tom, maggaar puáttee keesist šadda. Jis uáivi päävkit jotelávt, te keesist šadda liegâs. Mut ko uáivi pävkittem ááiján, te áigu arveđ ubâ keesi!

• Sechseläuten já Böögg-muotâäijih
• 
• 
• 
• 
• 

Street Parade

Zürichist láá ennuv tábáhtumeh já festivaaleh nuoráid. Puoh stuárráámus tábáhtume lii Street Parade -nommâsâš teknofestivaal, mon ääigi joba miljovn olmožid pirrâ Euroop eelih Zürichist. Jyehi-ihásâš festivaal álgá ehidispeeivi já pištá čuávuváá iiđeed räi. Nuorah kuldâleh muusik, tánssájeh já suotâsteleh kaavpug kuávdáást.

• Street Parade
• 
• 
• 
• 

Kovegalleria

• 
  Limmat-juuhâ
• 
  Credit Suisse váldukonttur Paradeplatzist
• 
  Augustinergasse 22–24
• 
  Bahnhofstrasse
• 
  Stadthausquai
• 
  Münzplatz
• 
  Pörssi
• 
  Stüssibrunnen
• 
  "Rote Fabrik"