Veigilodde
Veigilodde (Turdus iliacus) lii varbusluudij laahkon kullee loddešlaajâ. Tot lii Suomâ rástágáin ucemus.
Veigilodde Turdus iliacus (Linnaeus, 1758) |
|
---|---|
Tile | NT (čalmeestoonnum)[1] |
Tile Suomâst | LC (eellimvuáimálâš)[2] |
Tieđâlâš luokittâllâm |
|
Doomeen | Sellâvááimusliih Eucarya |
Kodde | Elleekodde Animalia |
Uáiviráiđu | Savosuonâsiih Chordata |
Vyeliráiđu | Čielgitávtáliih Vertebrata |
Luokka | Lodeh Aves |
Lahko | Varbuslodeh Passeriformes |
Hiäimu | Rástágááh Turdidae |
Suuhâ | Turdus |
Šlaajâ | iliacus |
Stuárudâh já tobdomeerhah mute
Veigilodde lii 19–23 cm kukkosâš lodde, mii tiäddá 49–79 g. Ton selgi lii ruškâd já raddeest láá kejimiäldásiih sárgáh. Ertpeleh já suájái vyelipeleh láá ruostâruškâdeh. Veigiloddeest lii čielgâ vielgis säärgis čalmekulmeest. Ton ruoidah láá kuovgisruškâdeh.[3]
Veigilode lávlumist lii ennuv variaatio kuávlust nuubán.[3][4]
Lavdâm já eellimpiirâs mute
Veigilode pessimkuávlu lii Tave-Euroopist sehe Tave-Aasiast. Tot pessee maaŋgâmuđusijn vuovdijn ubâ Suomâst. Suomâ pessimnääli lii áárvu mield 1,5 miljovn paarrâd.[3]
Veigilodde tálvástâl Viestâr- já Koskâ-Euroopist sehe Koskâmeerâ enâmijn. Čohčâvarrim lii čohčâ-roovvâdmáánust já kiđđâvarrim cuáŋui-vyesimáánust. Veigilodde lii ijjâvärrejeijee.
Lasanem mute
Táválávt veigilode piervâl lii muorâst teikkâ enâmist. Niŋálâs mannee cuáŋui-vyesimáánust 3–8 manneed. Sehe ores já niŋálâs läälliv taid. Läällimäigi lii 11–15 peivid. Uđâgááh vyelgih piervâlist 10–15 peeivi ahasâžžân.[3] Sehe ores já niŋálâs piemmâv uđâgáid ton räi, ko toh láá 22–34 peeivi ahasiih.[4] Pessimäigi lii cuáŋuimáánust porgemáánu aalgâ räi. Máánáh láá kyehti ivveest.
Raavâd mute
Veigilodde porá čielgimielgâsttemijd, muorjijd já siemânijd.[3]
Fáádást eres soojijn mute
- Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Veigilodde.
Käldeeh mute
- ↑ IUCN Red List Čujottum 03.08.2022 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Valkama, Jari: Veigilodde – Turdus iliacus Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 3.8.2022. (suomâkielân)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Punakylkirastas, Turdus iliacus - Linnut - LuontoPortti luontoportti.com. Čujottum 3.8.2022.
- ↑ 4,0 4,1 Koskimies, Pertti: Suomen lintuopas, s. 198. 4. riäntus. WSOY, 2018.