Romanij aalmugpeivi (kaalekielân Romanengo folkoskiiro diives[1]) lii peivi, kuás ávuduvvojeh romanij kulttuur, historjá já kielâ.[2] Tot ávuduvvoo jyehi ive cuáŋuimáánu 8. peeivi. Talle uárnejuvvojeh sierâlágán tábáhtusah, konserteh já čáitálduvah.[1]

Romanij lippu romanij aalmugpeeivi

Historjá mute

Ive 1971 Lontoost lekkui romanij 1. maailmkongres cuáŋuimáánu 8. peeivi. Talle meid Ovtâstum aalmugeh tubdâstii romanijd aalmugijkoskâsâš ucceeblohhoon[3]romanij lippu tuhhiittui. Ive 1990 uárnejui Serockist, Puolast romanij 4. maailmkongres, kost kulluuttui vuossâmuu maailmkongres kunnen tot peivi romanij aalmugpeivin pirrâ maailm.

Tave-enâmijn mute

Ruotâst romaneh tubdâstuvvojii aalmuglâžžân ucceeblohhoon juovlâmáánust 1999,[4] já čuávuváá ive rääjist romanij aalmugpeivi lii ávudum virgálávt.

Suomâst Helsig ollâopâttuv almenähkitoimâttâh tuhhiittij ive 2012 romanij aalmugpeeivi ton almenááhkán ive 2014 rääjist.[5][6] Väldikodálâš roomaanaašij ráđádâllâmkodde (RONK) iävtuttij ton lasettem vuossâmuu keerdi jo ive 2001, mut talle tot ij finnim movtijdittem.[5] Peivi ij lah liputtempeivi, veikkâ maaŋgâs láá tom iävtuttâm. Jo ive 2014 Helsig kaavpugaairâs Thomas Wallgren iävtuttij tom liputtempeivin, mut kaavpugstivrâ ij miettâm toos.[7] Njuhčâmáánust 2021 Suomâ sisašijministeriö kuittâg avžuuttij, et puoh staatâ virgetoimâttuvah já lájádâsah kiäsáččii Suomâ liipu stáágun romanij aalmugpeeivi kunnen.[8] Jis finnimnáál lii meid romanij lippu, te kuohtuid.[8]

Käldeeh mute

  1. 1,0 1,1 Romanien kansallispäivä. Máttááttâshaldâttâs. Čujottum 4.4.2021 (kaale- já suomâkielân)
  2. 8 April, International Roma Day: “Step up human rights protection for Roma and guarantee their access to vital services during COVID-19 pandemic”. Euroop rääđi. 7.4.2020. Čujottum 4.4.2021 (eŋgâlâskielân)
  3. Petra. Internationella Romadagen!. Örebro Rättighetscenter. 8.4.2019. Čujottum 4.4.2021 (ruotâkielân)
  4. 1999: Judar, romer, samer, sverigefinnar och tornedalingar erkänns som nationella minoriteter. Ruotâ ovdâskodde. Čujottum 4.4.2021 (ruotâkielân)
  5. 5,0 5,1 Romanien kansallispäivä pääsee kalentereihin. Helsig ollâopâttuv almenähkitoimâttâh. 2.10.2012. Čujottum 4.4.2021 (suomâkielân)
  6. Holm, Milla. Romanipäivä pääsi almanakkaan. Yle. 8.4.2015. Čujottum 4.4.2021 (suomâkielân)
  7. Valtuutettu Thomas Wallgrenin aloite kunnialiputuksesta kaupungintalolla romanien kansallispäivänä. Helsig kaavpug. 10.11.2014. Čujottum 4.4.2021 (suomâkielân)
  8. 8,0 8,1 Liput liehumaan torstaina 8.4. romanien kansallispäivän kunniaksi. Suomâ sisašijministeriö. 26.3.2021. Čujottum 4.4.2021 (suomâkielân)

 
Jurgâlus
Taat artikkâl teikkâ uási tast lii jurgâlum teikkâ toos láá uccum tiäđuh ereskielâlâš Wikipedia artikkâlist.
Algâalgâliih artikkâleh: en:International Romani Day & sv:Internationella Romadagen & fi:Romanien kansallispäivä