Njuuvčuálpáš

Njuuvčuálpáš (Plectrophenax nivalis) lii vielgiskirjáás varbuslodde.

Njuuvčuálpáš Plectrophenax nivalis (Linnaeus, 1758)
Tile	LC (eellimvuáimálâš)
Tile Suomâst	VU (hiäjulum)
Tieđâlâš luokittâllâm
Doomeen	Sellâvááimusliih Eucarya
Kodde	Elleekodde Animalia
Uáiviráiđu	Savosuonâsiih Chordata
Vyeliráiđu	Čielgitávtáliih Vertebrata
Luokka	Lodeh Aves
Lahko	Varbuslodeh Passeriformes
Hiäimu	Njuuvčuálppááh Calcariidae
Suuhâ	Plectrophenax
Šlaajâ	nivalis

Stuárudâh já tobdomeerhah

Njuuvčuálpáš lii varbusii matsâš, 17–19 cm kukkosâš lodde, mii tiäddá 29–40 g. Orráás selgi, suájákeejih já pottâš koskâpuuzah láá čappâdeh, mudoi tot lii vielgâd. Niŋálâs lii ruškis- já vielgiskirjáá. Njuuvčuálppáá njune lii keessiv čappâd já tälviv ruškisfiskâd, já ton jyelgih láá čappâdeh. Njuuvčuálppáá kirdemjienâ lii "kililili"-skiillân já ton laavlâ lii uánihis, čyejilis verstâ.

Lavdâm já eellimpiirâs

Njuuvčuálpáš pessee Euroop, Aasia já Tave-Amerik tundrakuávluin. Suomâst tot lii Säämi tuodârkuávlui lodde. Pessimnääli lii stuárráámus Kaalduáivi, Kietâveerdi, Paištuoddâr já Myeđhituoddâr meccikuávluin, mut njuuvčuálpáš kávnoo meid Suáluičielgi kuávlust. Suomâ pessimnääli mulsâšud ennuv ihásávt. Tot lii áárvu mield 3 000–15 000 paarrâd. Njuuvčuálppáá tile Suomâst lii hiäjulum. Njuuvčuálpáš värree tálvástâllâđ Maadâ-Ruošân já Tavemeerâ riddoid roovvâd-skammâmáánust já máccá Suomân njuhčâ-cuáŋuimáánust.

Lasanem

Njuuvčuálpáš piervâld källee luoddânmân tâi keeđgij vuovdân. Niŋálâs mannee kesimáánust 4–7 manneed já láálá taid 13 peivid. Uđâgááh vyelgih piervâlist 10–11 peeivi ahasâžžân já kirdeleh kyevti oho ahasâžžân.

Raavâd

Njuuvčuálpáš porá siemânijd.