Kemiönsaari (ruotâkielân Kimitoön) lii kieldâ Suomâst, Varsinais-Suomâ eennâmkoddeest. Kemiönsaarist ääsih 8 219 olmožid, já ton vijđodâh lii 2 801,02 km², mast 2 114,18 km² lii čääci. Kemiönsaari naaburkieldah láá Salo, Raasepori, Hanko, ParainenSauvo.

Kemiönsaari
Kemiö kirkko
Kemiö kirkko
Staatâ Suomâ
Eennâmkodde Varsinais-Suomâ
Vijđodâh 2 801,02[1] km²
– eennâm 686,84 km² (24,5 %)
– sisčääci 10,91 km² (3,9 %)
– merâčääci 2 103,27 km² (71,6 %)
Ässeeloho 6 632[2] (31.3.2021)
Ässeesaahâdvuotâ 9,62 ässed/km² (31.12.2020)
Eenikielâ 31.12.2020[3]
– suomâkielâ 29,2 %
– ruotâkielâ 67,5 %
– sämikielah 0,0 %
– eres kielah 3,3 %

Historjá

mute
 
Paraisii já Kemiönsaari kieldâlahtemeh

Kemiönsaari kieldâ šoodâi ive 2009 aalgâst, ko Dragsfjärd, KemiöVästanfjärd kieldah lahtojii oohtân.

Kieldâlahtemeh

mute

Hiittisii kieldâ lohtui Dragsfjärd kieldân ive 1969 aalgâst. Talle uđđâivemáánu 1. peeivi 2009 Dragsfjärd, KemiöVästanfjärd kieldah lahtojii oohtân. Uđđâ kieldâ nommân šoodâi Kemiönsaari.

Hiittinen lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 88,9 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 11,1 % sarnuu suomâkielâ ive 1960.[4] Dragsfjärd lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 76 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 21 % sarnuu suomâkielâ ive 2008 (3 % sarnuu eres kielâ). Kemiö lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 64 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 33 % sarnuu suomâkielâ ive 2008 (1 % sarnuu eres kielâ). Västanfjärd lâi kyevtkielâlâš kieldâ: 88 % ton ässein sarnuu ruotâkielâ já 11 % sarnuu suomâkielâ ive 2008 (1 % sarnuu eres kielâ). Meiddei uđđâ Kemiönsaari kieldâ lii kyevtkielâlâš. Ive 2020 loopâst ton ässein 67,5 % sarnuu ruotâkielâ, 29,2 % sarnuu suomâkielâ, já 3,3 % sarnuu mottoom eres kielâ.[5]

Viehâdâh

mute

Ässeeloho

mute
Kemiönsaari ässeeloho iivij 1980–2020
Ihe Ässeeh
1980
  
9 022
1985
  
8 676
1990
  
8 371
1995
  
8 041
2000
  
7 663
2005
  
7 462
2010
  
7 191
2015
  
6 909
2020
  
6 619
Käldee: Suomâ statistiikkuávdáš.[2]

Čuákkipääihih

mute
# Čuákkipäikki Ässeeloho
(31.12.2017)
1 Kemiö markkân 1 302
2 Taalintehdas 1 137
3 Dragsfjärd markkân (Kärra) 608
4 Lammala 216
5 Björkboda 209

Kieldâ kuávdáščuákkipäikki lii puáidudum.

Siijdah

mute

Dragsfjärd

mute

Björkboda, Genböle, Dalen, Hammarsboda, Hertsböle, Kråkvik, Kulla, Kärra, Labbnäs, Lillfinnhova, Långnäs, Nordanå, Purunpää, Rosendal, Rövik, Skinnarvik, Smedskulla, Storfallan, Storfinnhova, Stusnäs, Sunnanå, Söderby, Söderlångvik, Söglö, Tynglax, Ytterölmos já Överölmos.

Hiittinen

mute

Bergö, Biskopsö, Bolax, Böle, Hiittinen (Hitis), Holma, Högsåra, Kakskiela (Kaxskäla), Kasnäs, Rosala, Stubbnäs, Tunhamn, Vänoxa já Vänö.

Kemiö

mute

Albrektsböle, Berga, Bjensböle, Bogsböle, Branten, Brokärr, Båtkulla, Böle, Dalby, Dalkarlby, Degerdal, Ekniemi (Eknäs), Elmdal, Engelsby, Flugböle, Fröjdböle, Gammelby, Gräsböle, Gundby, Gästerby, Helgeboda, Hova, Hulta, Högmo, Kalkkila (Kalkila), Kaskärr, Kiila (Kila), Kirkonkylä (Kyrkoby), Koddböle, Koivuranta, Koustar, Kuggböle, Kvarnböle, Kårkulla, Labböle, Lamkulla, Lappdal, Lemnäs, Lillvik, Linnarnäs, Länsiniemi (Västerudden), Lövböle, Mainiemi (Majniemi), Makila, Mattböle, Mattkärr, Mjösund, Måsa, Nordvik, Norrlångvik, Norrsundvik, Orrnäs, Pajböle, Pederså, Pungböle, Påvalsby, Reku, Rugnola, Santasaari (Sandö), Skarpböle, Skoböle, Skog, Skogsböle, Skålböle, Skäggböle, Smedaböle, Smedsböle, Småland, Stenmo, Strömma, Suomenkulma (Finnudden), Syvälahti (Sjölax), Tavasttrona, Tjuda, Tolfsnäs, Torsböle, Trotby, Träskö, Vestlahti (Vestlax), Viksgård, Viksvidja, Villkärr, Vreta, Västankärr, Västermark já Östermark.

Västanfjärd

mute

Billböle, Brännboda, Finsjö, Galtarby, Gräggnäs, Illo, Kobböle, Misskärr, Nivelax, Norrlammala, Pörtsnäs, Sirnäs, Södersundvik, Söderlammala, Tappo, Västanfjärd já Östanå.

Käldeeh

mute
  1. Suomen pinta-ala kunnittain 1.1.2019 – Finlands areal kommunvis 1.1.2019 (PDF) Eennâmmittedemlájádâs. Čujottum 12.5.2021. (suomâkielân)
  2. 2,0 2,1 Väestörakenteen ennakkotiedot alueittain Suomâ statistiikkuávdáš. Čujottum 12.5.2021. (suomâkielân)
  3. Kieli sukupuolen mukaan kunnittain Suomâ statistiikkuávdáš. Čujottum 12.5.2021. (suomâkielân)
  4. Suomen tilastollinen vuosikirja 1968 (PDF) Kansalliskirjaston julkaisuarkisto Doria: Tilastollinen päätoimisto. Čujottum 26.2.2022. (suomâkielân)
  5. Kieli sukupuolen mukaan kunnittain Suomâ statistiikkuávdáš. Čujottum 26.2.2022. (suomâkielân)