Kemiallâš merkkâ: Iäruttâs siijđo versioi kooskâst

Poistettu sisältö Lisätty sisältö
Ei muokkausyhteenvetoa
Ei muokkausyhteenvetoa
Raddalâs 5
Kemiallâš meerhah kiävttoo uánádâssân já materiaaltekniikist [[meetaalsiävus|meetaalsiähusij]] meetaalkoskâvuođâ olgospyehtimân. Toid kiävttoo meid [[Reaktio-ohtâldâh|reaktio-ovdâlduvâin]]. Meerhah láá [[Läättinkielâ|läättinlâš]] noomâi uánádâsah, ovdâmerkkân Au ([[kolle]]) puátá läättinkielâ säänist ''Aurum''. Toh láá tobdoseh maailmvijđosávt, ko eres kielâin algâamnâsij noomah pyehtih leđe aaibâs ereslágáneh. Ovdâmerkkân [[natrium]] já [[kalium]] meerhah láá ubâ maailmist Na já K, mut [[eŋgâlâškielâ]]st toi noomah láá ''sodium'' já ''potassium''.
 
Algâamnâs kemiallâš merkkâ lii ain siämmááš puoh [[isotoop]]ijd. Jis isotoopih ferttee iäruttiđ, tego [[vááimusfyysiik]]ist, puáhtá kemiallâš meerhâ oovdân pajeindeksin čäälliđ isotoop massalovo. Ovdâmerkkân <sup>2</sup>H meerhâš deuterium ađai [[typpi|tyypivety]] isotoop, mon massaloho lii 2. Kuásnij meid algâamnâs [[oornigloho]] lii merkkejum massalovo vuálá. Ovdâmerkkân <sub>1</sub><sup>2</sup>H.
 
Puoh algâamnâsijn iä lah noomâ, mut toh láá finnim koskâpuddâsâš noomâ mii vuáđuduvá läättinkielâlâš lohosaanijd. Tai algâamnâsij meerhâin láá kulmâ puustav, ovdâmerkkân algâaamnâs, mon oornigloho lii 119 lii ununennium (Uue).