Ränisrástágâš
Ränisrástágâš (Turdus pilaris) lii varbusluudij laahkon kullee loddešlaajâ.
| Ränisrástágâš Turdus pilaris (Linnaeus, 1758) |
|
|---|---|
_(35020691355).jpg) |
|
| Tile | LC (eellimvuáimálâš)[1] |
| Tile Suomâst | LC (eellimvuáimálâš)[2] |
 |
|
Tieđâlâš luokittâllâm |
|
| Doomeen | Sellâvááimusliih Eucarya |
| Kodde | Elleekodde Animalia |
| Uáiviráiđu | Savosuonâsiih Chordata |
| Vyeliráiđu | Čielgitávtáliih Vertebrata |
| Luokka | Lodeh Aves |
| Lahko | Varbuslodeh Passeriformes |
| Hiäimu | Rástágááh Turdidae |
| Suuhâ | Turdus |
| Šlaajâ | pilaris |
Stuárudâh já tobdomeerhah mute
Ränisrástágâš lii 22–27 cm kukkosâš lodde, mii tiäddá 82–138 g. Ton selgi lii ruopsisruškâd. Uáivi, niske já pajepottâ láá ránáseh. Radde lii ruostâfiskâd já tast láá čapis tiälhuh. Vilges čuávjist láá meid čapis tiälhuh. Skuáčureh láá čappâdeh. Ränisrástágáást láá ruškes ruoidah.[3]
Ränisrástágáá táválumos jienâ lii “kräk-ksäk-ksäk”-lágán skeikkim.
Lavdâm já eellimpiirâs mute
Ränisrástágâš pessee Koskâ- já Tave-Euroopist sehe Tave-Aasiast ain Tave-Jieŋâmeerâ riddokuávlui räi. Tot pessee jieškote-uvlágánijn vuovdijn masa ubâ Suomâst. Suomâ pessimnääli lii áárvu mield 1–2 miljovn paarrâd.[3]
Ränisrástágáá eellimpirâsin láá piäldui já jeegij alda leijee siähálâs- já lostâvyevdih sehe muorâstuvah já šiljoh.[4]
Ränisrástágâš tálvástâl Viestâr- já Koskâ-Euroopist. Čohčâvarrim lii čohčâ-skammâmáánust já kiđđâvarrim cuáŋui-vyesimáánust. Ränisrástágâš lii sehe peivi- já ijjâvärrejeijee.[3] Pyeri pihlájáámyerji-iivij motomeh ränisrástágááh sättih pääcciđ Maadâ- já Koskâ-Suomân uđđâive-kuovâmáánu räi.[4]
Lasanem mute
Táválávt ränisrástágáá piervâl lii muorâst 1–30 m aloduvvâst. Niŋálâs mannee cuáŋuimáánust 3–7 manneed já láálá taid 11–14 peivid. Maneh láá ruánááh já tain láá ruškes tiälhuh. Uđâgááh vyelgih piervâlist 11–15 peeivi ahasâžžân.[3] Sehe ores já niŋálâs piemmâv uđâgáid ton räi, ko toh láá 28–33 peeivi ahasiih.[4] Máánáh láá 1–2 ivveest.
Raavâd mute
Ränisrástágâš porá mááđuid, rippoid, tiivrijd já eevnijd. Čohčuv já tälviv tot porá meid muorjijd.[3]
Fáádást eres soojijn mute
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Ränisrástágâš.
Käldeeh mute
- ↑ IUCN Red List Čujottum 31.07.2022 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Valkama, Jari: Ränisrástágâš – Turdus pilaris Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 31.7.2022. (suomâkielân)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Räkättirastas, Turdus pilaris - Linnut - LuontoPortti luontoportti.com. Čujottum 31.7.2022.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Koskimies, Pertti: Suomen lintuopas, s. 196. 4. riäntus. WSOY, 2018.