Pandemia

Pandemia (tovláá kreikakielâ sanijgijn πᾶν pan "puoh" já δῆμος demos "ulmuuh") lii epidemia mii lii levânâm maŋgáid nanamáid teikkâ maailmvijđosávt.

Maht koronavirus leevvân teikâ ij leevvân

Pandemiah láá lamaš ovdâmerkkân koskâääigi čapis sorme, 1800- já 1900-lovoin čiččâm pandemiad tovâttâm kolera já ivij 1918–1919 espanjatavdâ. Uđđâsumos pandemia lii kiđđuv 2020 maailmvijđosávt levânâm koronapandemia COVID-19.

WHO 6 uhketääsi

Maailm tiervâsvuotâorganisaatio WHO addel ellein vuálgám virustavdâi pandemiariiskâ miäruštâlmân kuttâ uhketääsi:

• Uhketääsi 1: Ellei viruseh iä toovât taavdâid ulmuin.
• Uhketääsi 2: Taavdâ njuámmum ellest ulmui lii aiccum. Máhđulâš pandemiauhke.
• Uhketääsi 3: Motomeh ovtâskâs ulmuuh puáccájeh influenssavirus keežild. Njuámmum ij čuuvtij njuámu ulmust nuubán.
• Uhketääsi 4: Lii čaittum, et tavdâ njuámu ulmust nuubán. Tavdâ leevvân siärvustáásán. Merhâšittee pandemiariskâ.
• Uhketääsi 5: Tavdâ njuámu ulmust nuubán aainâs-uv kyevti enâmist. Ollâ pandemiavaarâ.
• Uhketääsi 6: Virus leevvân kukkenorroo enâmân. Pandemia joođoost.