Navajokielâ
Navajokielâ (navajokielân Diné bizaad) lii ohtâ Amerik algâaalmugij kielâin. Tot kulá na-dene-kielâkoodán. Ovtâstum staatâi aalmugluuhâm áárvu mield kielâst lijjii ive 2018 suullân 169 000 sárnod.[1] Iänááš uási navajokielâ sárnoin ääsih Arizona, Colorado, New Mexico já Utah uásistaatâin.
Koodikiellân
muteNube maailmsuáđist Ovtâstum staatâi merâvyeimih kevttii syeliviestâdemstis koodikielâ, mii lâi rahtum navajokielâ vuáđuld.[2]
Idea kevttiđ navajokielâ syeliviestâdmân poođij vuossâmuu maailmsuáđi veteraan Philip Johnstonist, kii lâi oppâm kielâ jo uccen vuolgâttâssärnideijee pärnin Navajo reservaatist. Navajokielâ lii muálkkáá, ige tast lamaš čäällimvyehi tien ääigi. Tuše suullân kulmâlov ij-navajolâžžâd iberdii kielâ nube maailmsuáđi aalgâst.[3]
Ortografia
muteNavajokielâ ortografia | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ʼ ʔ |
a ɑ |
á ɑ́ |
ą ɑ̃ |
ą́ ɑ̃́ |
aa ɑː |
áá ɑ́ː |
ąą ɑ̃ː |
ą́ą́ ɑ̃́ː |
b p |
ch tʃʰ |
chʼ tʃʼ |
d t |
dl tˡ |
dz ts |
e e |
é é |
ę ẽ |
ę́ ẽ́ |
ee eː |
éé éː |
ęę ẽː |
ę́ę́ ẽ́ː |
g k |
gh ɣ |
h h/x |
hw xʷ |
i ɪ |
í ɪ́ |
į ɪ̃ |
į́ ɪ̃́ |
ii ɪː |
íí ɪ́ː |
įį ɪ̃ː |
į́į́ ɪ̃́ː |
j tʃ |
k kʰ/kx |
kʼ kʼ |
kw kʰʷ/kxʷ |
l l |
ł ɬ |
m m |
n n |
o o |
ó ó |
ǫ õ |
ǫ́ ṍ |
oo oː |
óó óː |
ǫǫ õː |
ǫ́ǫ́ ṍː |
s s |
sh ʃ |
t tʰ/tx |
tʼ tʼ |
tł tɬʰ |
tłʼ tɬʼ |
ts tsʰ |
tsʼ tsʼ |
w w/ɣʷ |
x h/x |
y j/ʝ |
z z |
zh ʒ |
Fáádást eres soojijn
muteNavajokielâ Wikipedia, rijjâ tiätusänikirje |
- Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Navajokielâ.
- Navajo Times (eŋgâlâskielân)
Käldeeh
mute- ↑ ICT Staff: Census Finds Less Than a Half-Million Native American Language Speakers ICT News. 12.9.2018. Čujottum 30.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ 1942: Navajo Code Talkers www.intelligence.gov. Čujottum 30.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Schreck, Jasmina: Navajo koodisárnoo John Kinsel Sr lii jáámmám anarasaavis.fi. 31.10.2024. Čujottum 31.10.2024.