Afganistan

Afganistan islamlâš eemiirkodde د افغانستان اسلامي امارت (paštukielân) Də Afġānistān Islāmī Imārat امارت اسلامی افغانستان(darikielân) Imārat-i Islāmī-yi Afğānistān
lippu	vaakun
Staatâhäämi	islamlâš emiirikodde
Emiiri	Hibatullah Akhundzada
Uáivikaavpug	Kabul
Eres kaavpugeh	Kandahar, Herat
Vijđodâh	652 230 km²
Ässeeloho (2024)	40 121 552
– ässeesaahâdvuotâ	61,5 ässed/km²
Virgáliih kielah	paštukielâ (afgaani), darikielâ (Afganistan farsi)
Vaaluut	Afganistan afgaani (AFN)
Äigi	UTC+4.30
Jiečânâsvuotâ
– Ovtâstum kunâgâskoddeest	19. porgemáánu 1919
Uánádâs	AF
– fiävruin	AFG
– kirdemmašinijn	YA
Jotolâh	uálgispiälásâš
Sundenummeer	+93
Internet TLD	.af افغانستان.
Motto	لا إله إلا الله، محمد رسول الله ("Lā ʾilāha ʾillā llāh, Muhammadun rasūlu llāh")
Aalmuglâšlaavlâ	دا د باتورانو کور (paštukielân) (Dā Də Bātorāno Kor)

Afganistan lii staatâ Aasiast. Ton uáivikaavpug lii Kabul.

Eennâmtiätu

Afganistan vijđodâh lii 652 230 km², mast 0 km² lii čääci. Vijđoduv mield Afganistan lii maailm 43. stuárráámus staatâ.

Sajadâh já rääjih

Afganistan lii siseennâmstaatâ Aasiast. Ton ránnjástaatah láá tavveen Turkmenistan, Uzbekistan já Tadžikistan, nuorttân Kiina, maadânuorttân já mäddin Pakistan já viestârist Iran. Afganistanist staatârääjih láá ohtsis 5 987 km. Kuhemus rääji lii rääji Pakistanáin, mii lii 2 670 km. Uánihumos rääji vist lii 91 km rääji Kiinain. Afganistan lii siseennâmstaatâ ađai tast ij lah ollágin merâriddo.

Ránnjástaatâ	Rääji kukkodâh	Kárttá
Turkmenistan	804 km
Uzbekistan	144 km
Tadžikistan	1 357 km
Kiina	91 km
Pakistan	2 670 km
Iran	921 km

Morfologia

Noshaq lii Afganistan alemus vääri.

Afganistan alemus saje lii Noshaq čokke (7 492 m). Ton vyeligumos saje vist lii räjijuuvâ Amu Darya riddo (258 m).

Haldâttâh já politiik

Afganistan staatâhäämi lii islamlâš eemiirkodde. Afganistan staatâhovdâ lii eemiir. Tááláš eemiir lii Hibatullah Akhundzada.

Fáádást eres soojijn

• Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Afganistan.