Čapisrástágâš

loddešlaajâ

Čapisrástágâš (Turdus merula) lii varbusluudij laahkon kullee loddešlaajâ. Tot lii Uusimaa eennâmkodeRuotâ aalmuglâšlodde.[3]

Čapisrástágâš
Turdus merula
(Linnaeus, 1758)
Tile LC (eellimvuáimálâš)[1]
Tile Suomâst LC (eellimvuáimálâš)[2]
Tieđâlâš luokittâllâm
Doomeen Sellâvááimusliih Eucarya
Kodde Elleekodde Animalia
Uáiviráiđu Savosuonâsiih Chordata
Vyeliráiđu Čielgitávtáliih Vertebrata
Luokka Lodeh Aves
Lahko Varbuslodeh Passeriformes
Hiäimu Rástágááh Turdidae
Suuhâ Turdus
Šlaajâ merula

Stuárudâh já tobdomeerhah mute

Čapisrástágâš lii 23,5–29 cm kukkosâš lodde, mii tiäddá 80–135 g. Orráás puuzah láá čappâdeh, já tast lii oransis teikkâ fiskis njune já čalmeriegis. Niŋálâs já nuorâ čapisrástágáá puuzah láá tevkisruškâdeh. Niŋálâs čuudâ lii kuovgâdub já raddeest láá tiälhuh.[3]

Čapisrástágáá lávlum lii rávhálâš já huilolágán njurgiistâllâm.[4]

 
Čapisrástágáá lavdâm

Lavdâm já eellimpiirâs mute

Čapisrástágâš iälá masa ubâ Euroopist, Tave-Afrikist, Aldanuorttân sehe Maadâ- já Maadânuorttii-Aasiast. Tot lii ištâdum meiddei AustralianUđđâ-Seelandân. Suomâst čapisrástágâš pessee Maadâ- já Koskâ-Suomâst, mut ton lavdâm lii Maadâ-Laapi räi. Suomâ pessimnääli lii áárvu mield 400 000−600 000 paarrâd.[3]

Čapisrástágáá eellimpirâsin láá siähálâs- já lostâvyevdih[3], mut šlaajâ kávnoo meid muorâstuvâin já šiljoin.[4]

Motomeh čapisrástágááh tálvástâleh Suomâst, mut stuárráámus uási värrejeh Viestâr-Euroopân. Čohčâvarrim lii čohčâ-skammâmáánust já kiđđâvarrim njuhčâ-cuáŋuimáánust. Čapisrástágâš lii iänáážin ijjâvärrejeijee.[3]

Lasanem mute

 
Čapisrástágáá maneh

Čapisrástágáá piervâl lii enâmist teikkâ muorâst táválávt vuálá 3 m aloduvvâst. Niŋálâs mannee cuáŋui-vyesimáánust 2–6 mane já láálá taid 11–14 peivid. Maneh láá čuovjisruánááh já tain láá ruškes tiälhuh. Uđâgááh vyelgih piervâlist 12–16 peeivi ahasâžžân.[3] Sehe ores já niŋálâs piemmâv uđâgáid. Máánáh láá 1–2 ivveest (kaavpugist motomin meid 3).[4]

Raavâd mute

Čapisrástágâš porá čielgimielgâsttemijd, muorjijd já siemânijd.[3]

Fáádást eres soojijn mute

Käldeeh mute

  1. IUCN Red List Čujottum 30.07.2022 (eŋgâlâskielân)
  2. Valkama, Jari: Čapisrástágâš – Turdus merula Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 30.7.2022. (suomâkielân)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Mustarastas, Turdus merula - Linnut - LuontoPortti luontoportti.com. Čujottum 30.7.2022. (suomâkielân)
  4. 4,0 4,1 4,2 Koskimies, Pertti: Suomen lintuopas, s. 195. 4. riäntus. WSOY, 2018. (suomâkielân)