Slovenia (sloveniakielân Slovenija) ađai Slovenia täsiväldi (sloveniakielân Republika Slovenija) lii jiečânâs täsiväldi Koskâ-Euroop maadâuásist. Ton uáivikaavpug lii Ljubljana.[2] Sloveniast láá suulân 2,1 miljovn ässed. Ton vijđodâh lii 20 273 km², mast 20 151 km² ađai 0,7 % lii čääci.

Slovenia täsiväldi
Republika Slovenija (sloveniakielân)
lippu
lippu
vaakun
vaakun
Slovenia sajadâh Euroopist
Slovenia sajadâh Euroopist
Staatâhäämi parlamentaarlâš täsiväldi
President Nataša Pirc Musar
Uáiviminister Robert Golob
Uáivikaavpug Ljubljana
Eres kaavpugeh Maribor, Kranj, Celje, Koper
Vijđodâh 20 273 km²
– sisčääci 0,7 %
Ässeeloho (21.12.2022) 2 108 732[1]
– ässeesaahâdvuotâ 104,0[1] ässed/km²
Virgáliih kielah sloveniakielâ
Vaaluut euro (EUR)
Äigi UTC+1
– kesiäigi UTC+2
Sundenummeer +386
Internet TLD .si
Aalmuglâšlaavlâ Zdravljica

Eennâmtiätu mute

Sajadâh já rääjih mute

 
Slovenia lii Adriameerâ riddoost.

Slovenia lii Koskâ-Euroop maadâuásist. Ton ránnjástaatah láá tavveen Nuorttâriijkâ, tavenuorttân Uŋgar, maadânuorttân Kroatia já viestârist Italia. Maadâviestârist Slovenia rájášuvá Adriameerân já tärhibeht Triesteluohtân. Merâriddo lii 46,6 km kukke. Slovenia kuhemus rääji lii Kroatiain; tot lii 670 km kukke. Uánihumos lii 102 km rääji Uŋgaráin.

Morfologia mute

 
Triglav lii Slovenia alemus vääri.

Slovenia alemus saje lii Triglav čokke (2 864 m); vyeligumos lii Triesteluovtâ riddo (0 m). Triglav lii ohtâ Slovenia tehálumosijn symbolijn, já tondiet tot lii kovvejum sehe Slovenia vaakunistton liipust.

Historjá mute

Slovenia seervâi Nato jesânin njuhčâmáánu 29. peeivi 2004Euroop union jesânin vyesimáánu 1. peeivi 2004.[2] Kulmâ ive maŋeláá ive vuossâmuu peeivi Sloveniast valdui euro kiävtun Slovenia toolaar sajan.[3]

Viehâdâh mute

Kielah mute

Staatâ virgálâš kielâ lii sloveniakielâ. Toos lasseen uŋgarkielâ lii virgálâš kielâ kuulmâ kieldâst (Dobrovnik/Dobronak, Hodoš/Hodos já Lendava/Lendva) Prekmurje kuávlust, já italiakielâ neelji kieldâst (Ankaran/Ancarano, Izola/Isola, Koper/Capodistria já Piran/Pirano) Primorska kuávlust.

Haldâttâh já politiik mute

Slovenia staatâhäämi lii parlamentaarlâš täsiväldi.[2] Ton staatâhovdâ lii täsivääldi president, kiän virgepaje pištá vittâ ive, kuittâg enâmustáá kyehti virgepaje maŋaluvâi.[2] Aalmug väljee president njuolgâ valjâiguin.[2]

Haaldâtlâš jyehim mute

Virgálávt Slovenia lii juohhum 212 kieldân, main 12 láá kaavpugkieldah. Sloveniast iä lah provinseh. Vuossâmuu haaldâtlâš tääsist láá kieldah, mut lovottuvâi várás láá meid ive 2000 vuáđudum 12 statistiklâš kuávlud.

Fáádást eres soojijn mute

Käldeeh mute

  1. 1,0 1,1 Population stat.si. 21.12.2022. Čujottum 21.12.2022. (eŋgâlâskielân)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Slovenia Euroop union. Čujottum 20.12.2022. (suomâkielân)
  3. Slovenia joins the euro area Euroop komissio. Čujottum 20.12.2022. (eŋgâlâskielân)