Kähtee ađai kakkârâs (Gavia stellata) lii tuhtuuluudij laahkon kullee lodde.

Kähtee
Gavia stellata
(Pontoppidan, 1763)
Tile LC (eellimvuáimálâš)[1]
Tile Suomâst LC (eellimvuáimálâš)[2][3]
Tieđâlâš luokittâllâm
Doomeen Sellâvááimusliih Eucarya
Kodde Elleekodde Animalia
Uáiviráiđu Savosuonâsiih Chordata
Vyeliráiđu Čielgitávtáliih Vertebrata
Luokka Lodeh Aves
Lahko Tuhtuulodeh Gaviiformes
Hiäimu Tuhtuuh Gaviidae
Suuhâ Gavia
Šlaajâ stellata

Stuárudâh já tobdomeerhah mute

Kähtee lii 55–67 cm kukkosâš lodde, mii tiäddá 1,3–2 kg. Tot lii tuhtuuluudij lahko ucemus lodde. Ton selgipeeli lii tevkisruškâd já čuávji vielgâd. Uáivi lii räänis já čuudâ ruopsisruškâd. Kähtee kirdemjienâ lii jienniis "ka-ka-ka-kaa-ka-ka" -párgum.[4]

Lavdâm já eellimpiirâs mute

Kähtee lii Euroop, AasiaTave-Amerik taveoosij lodde. Euroopist tot iälá Ruošâ, Tave-enâmij já Brittilâš suollui kuávluin. Suomâst tot pessee ubâ enâmist, eereeb Åland eennâmkoddeest, mut nääli lii kiäppánâm. Suomâ pessimnääli lii áárvu mield 750–1 500 paarrâd. Kähtee pessee táválávt uccâ meccijaavrij riddoin. Tot värree čohčuv tálvástâllâđ Tavemeerâ kuávlun já máccá Suomân tállán ko jieŋah suddeh. AanaarUcjuuhâ kuleh kähtee pyeremui tiettumkuávlui juávkun Suomâst.[5] Kähtee kávnoo-uv 43 päikkinoomâst Aanaar kuávlust.[6]

Lasanem mute

Kähtee mannee vyesimáánust 2–3 mane. Niŋálâs já ores läälih moonijd 24–29 peivid. Uđâgááh kirdeleh kuuđâ oho ahasâžžân.[4]

Raavâd mute

Kähtee porá uccâ kuolijd, tego siergijdvuáskunijd, sehe rapu- já šlieddâelleid.[4]

Käldeeh mute

  1. IUCN Red List Čujottum 30.11.2021 (eŋgâlâskielân)
  2. Valkama, Jari: Kähtee – Gavia stellata Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 30.3.2022. (suomâkielân)
  3. BirdLife Suomi Čujottum 30.11.2021 (suomâkielân)
  4. 4,0 4,1 4,2 Luontoportti.fi Čujottum 30.11.2021 (suomâkielân)
  5. BirdLife Suomi Čujottum 30.11.2021 (suomâkielân)
  6. Samimuseum.fi Čujottum 30.11.2021