Versio 30. kesimáánu 2021 tme 23.11 mute Muotâ (savâstâllâm \| nubástusah) Haldâšeijeeh 53 133 muokkausta sEi muokkausyhteenvetoa ← Puárrásub nubástus		Versio 1. syeinimáánu 2021 tme 10.17 mute koomeet SaMSUoM (savâstâllâm \| nubástusah) Haldâšeijeeh 834 muokkausta Ei muokkausyhteenvetoa Uđđâsub nubástus →
Raddalâs 1 '''Vyeimi''' ({{k-la\|fortis}}, tubdâldâh '''''F''''') lii [[fyysiik\|fysikâst]] vuáruvaikuttâs styeresvuođâ kovvejeijee [[stuárus\|vektorstuárus]]. [[Aalmugijkoskâsâš ohtâdâhvuáhádâh\|SI-vuáháduvvâst]] vyeimi ohtâdâh lii [[Newton (ohtâdâh)\|Newton]] já ohtâduv tubdâldâh N. SI-vuáháduv vuáđuohtâdâhhân Newton lii <math>\text{N}=\frac{\text{kg}\cdot \text{m}}{\text{s}^2}</math>. Káppálâhân čyeccee olesvyeimi muttá káppáluv jototile. [[Mekaniik vuáđulaavah\|Newton II -laavâ]] mieldi stađâvyeimi <math>\bar{F}</math> addel káppálâhân, mon [[massa]] lii <math>m</math>, [[jođálmittemvuotâ\|jođálmittemvuođâ]] <math>\bar{a}</math> nuuvt, ete <math>\bar{F}=m\bar{a}</math>. Puoh vyeimih šaddeh káppáluvâi koskâsâš [[vuáruvaikuttâs]]âst. [[Mekaniik vuáđulaavah\|Newton III -laavâ]] mieldi kyevti káppáluv vuáruvaikuttâsâst kuábáš-uv káppálâh čuácá nuubán siämmáá stuorrâ, mut vyestikevâdis vyeimi. Makroskooppisâš káppálâhân vaigutteijee vuoimijd puáhtá jyehiđ kyevti juávkun: kuoskâttâs- já káidusvuoimijd. Kuoskâttâsvyeimih, tego [[kaco]] já tuuvdâvyeimih, tiättojeh talle ko káppáluvah kuoskâtteh nubijdis. Káidusvyeimih, ovdâmerkkân [[gravitaatio]] sehe šleđgâ- já magneetvyeimih, vuod vaigutteh kukken já toi sirden tuáimih jieškote-uvlágán [[kiekki (fyysiik)\|kiedih]]. Aatoomfyysiik lii kuittâg-uv čáittám, ete puoh kuoskâttâsvyeimih šaddeh šleđgâmagneetlâš vuáruvaikuttâsâst.

Vyeimi (fyysiik): Iäruttâs siijđo versioi kooskâst