Tove Jansson: Iäruttâs siijđo versioi kooskâst

Poistettu sisältö Lisätty sisältö
Created page with "thumb|Tove Jansson ive 1967 '''Tove Marika Jansson''' (šoodâi porgemáánu 9. peeivi 1914 Helsigist, jaamij kesimáánu 27...."
 
Ei muokkausyhteenvetoa
Raddalâs 1
[[Tiätuvuárkká:Tove-Jansson-1967.jpg|thumb|Tove Jansson ive 1967]]
'''Tove Marika Jansson''' (šoodâi porgemáánu 9. peeivi 1914 [[Helsig]]ist, jaamij kesimáánu 27. peeivi 2001 [[Helsig]]ist, [[Suomâ]]st) lâi suomâruátálâš kirječällee já kovetaaidâr, kiäm karrieer lâi maaŋgâpiälálâš. Sun lii maaŋgâid rähis muumikirjijmuumikiirjij čällee.
 
== Eellim ==
=== Peerâ já nuorâvuotâ ===
Tove Marika Jansson šoodâi Helsigist porgemáánu 9. peeivi 1914. Enni, kovvejeijee Signe Hammarsten (Ham) já eeči, skultpor Viktor Jansson (Faffan) vuorkkáin Tove-nieidâ eellim sunnuu taaiđân aaibâs aalgâstaalgâ räirääjist. Tove jieš-uv oopâi jo aaibâs uccen sárguđ. Sun já suu viiljah, Per Olov (š.1920) já Lars (š.1926), čuávui ubâ sii pärnivuođâ sii vaanhimij pargoid já sist puohâin šoodâi meid taiđârehtaidâreh.<ref>[http://tovejansson.com/perhe.html Perhe] tovejansson.com <small>(suomâkielân)</small></ref>
 
Škovlâäigi lâi Toven vaigâd. Čohčuv 1930 sun vuolgij Tukholma taiđâškoovlân luuhâđ máinussárgum já hammim. Čohčuv 1931 sun joođhij uápuidis Tukholma Aaleeb taiđâškoovlâst teddim- já taaiđâtyeje linjeest, kovvejeijee- já máinussárgumškovlimist. Tobbeen lijjii áámmátsárgum, čäällim, heraldiik, mallisárgum, hervâmááláám já kirjetaaiđâ uápuh.
 
Tove Jansson vietij masa puoh keesihkeesijd elimistis Pellinki suáluikuávlust, kost Janssonijn lâi láigutupe já maŋeláá pisovub saje Bredskär suollust. 1960-lovvoost 1990-lovo aalgâ räi Jansson lâi keessiv ain Klovharu suollust oovtâst suu kuoimijn, graafikko Tuulikki Pietiläin.<ref>[https://www.hamhelsinki.fi/exhibition/tove-jansson/ Tove Jansson] HAM</ref>
 
=== Muumih ===
Vuosmuš muumikirje lâi ive 1945 almostum ''Småtrollen och den stora översvämningen'' (almostui 1991 suomâkielân noomâinnoomáin ''Muumit ja suuri tuhotulva'', "Muumih já stuorrâ hiävutulve"). Tast maŋa, ive 1946, almostui nubbe muumikirje ''Kometjakten'' já ive 1948 kuálmád ''Trollkarlens hatt'', mii finnij rämideijee árvustâlmehárvustâlmijd sehe Suomâst[[Suomâ]]stRuotâst[[Ruotâ]]st. Viehâ jotelávt tot jurgâlui meid eŋgâlâskielân noomâinnoomáin ''Finn Family Moomintroll'', mii almostui ive 1950. <ref>[https://muumitrivieralla.fi/elokuva/tove-janssonin-muumit/ TOVE JANSSONIN MUUMIT] Muumit Rivieralla</ref>
 
== Tyeji ==