Argentiina

jiečânâs staatâ Maadâ-Amerikist

Argentiina täsiväldi (espanjakielân República Argentina) teikkâ tuše Argentiina (espanjakielân Argentina) lii staatâ Maadâ-Amerikist. Ton uáivikaavpug lii Buenos Aires.

Argentiina täsiväldi
República Argentina (espanjakielân)
lippu
lippu
vaakun
vaakun
Staatâhäämi littotäsiväldi
President Javier Milei
Väripresident Victoria Villarruel
Uáivikaavpug Buenos Aires
Eres kaavpugeh Córdoba
Rosario
Vijđodâh 2 780 400 km²
– sisčääci 1,6 %
Ässeeloho (2018) 44 694 198
– ässeesaahâdvuotâ 16,1 ässed/km²
– aalmugstuárrum 0,89 % (2018)
Virgáliih kielah espanjakielâ
Vaaluut Argentiina peso (ARS)
Äigi UTC-3
Jiečânâsvuotâ
Espanjast
vuosmuu keerdi:
uđđâsist:

25. vyesimáánu 1810
9. syeinimáánu 1816
Uánádâs AR
– fiävruin RA
– kirdemmašinijn LV
Jotolâh uálgispiälásâš
Sundenummeer +54
Internet TLD .ar
Motto "En unión y libertad"
Aalmuglâšlaavlâ Himno Nacional Argentino

Eennâmtiätu

mute
 
Argentiina kárttá

Argentiina vijđodâh lii 2 780 400 km², mast 43 710 km² ađai 1,6 % lii čääci.[1] Vijđoduv mield Argentiina lii maailm 9. stuárráámus staatâ.[1]

Sajadâh já rääjih

mute

Argentiina lii staatâ Maadâ-Amerikist. Ton ránnjástaatah láá Bolivia tavveen, Chile viestârist já Brasilia, ParaguayUruguay tavenuorttân. Argentiinast staatârääjih láá ohtsis 11 968 km.[1] Kuhemus rääji lii rääji Chilein, mii lii 6 691 km.[1] Uánihumos rääji vist lii 541 km rääji Uruguayin.[1] Nuorttân Argentiina rájášuvá Atlant väldimeerân. Merâriddo lii ohtsis 4 989 km.[1]

Morfologia

mute
 
Aconcagua lii Argentiina alemus vääri já meiddei viestârpiäláámáddáápiäláá páálupelij alemus vääri.

Argentiina alemus saje lii Aconcagua čokke (6 962 m) Mendoza eennâmkoddeest. Tot lii meiddei sehe viestârpiäláámáddáápiäláá páálupelij alemus saje. Staatâ vyeligumos saje vist lii Laguna del Carbón (-105 m) Santa Cruz eennâmkoddeest. Tot lii meiddei sehe viestârpiäláámáddáápiäláá páálupelij vyeligumos saje.

Haldâttâh já politiik

mute

Argentiina staatâhäämi lii littotäsiväldi. Ive 2023 presidentvaaljâin Argentiina staatâhovdâ väljejui Javier Milei.

Haaldâtlâš jyehim

mute
 
Argentiina eennâmkodeh
Nr. Eennâmkodde Uáivikaavpug Vijđodâh
(km2)[2]
Ässeeloho
(2010)[3]
1. Littopirrâdâh   Buenos Aires 203 2 891 082
2.   Buenos Aires eennâmkodde La Plata 307 571 15 594 428
3.   Catamarca Catamarca 102 602 367 820
4.   Chaco Resistencia 99 633 1 053 466
5.   Chubut Rawson 224 686 506 668
6.   Córdoba Córdoba 165 321 3 304 825
7.   Corrientes Corrientes 88 199 993 338
8.   Entre Ríos Paraná 78 781 1 236 300
9.   Formosa Formosa &&&&&&&&&&072066.&&&&0072 066 527 895
10.   Jujuy San Salvador de Jujuy 53 219 672 260
11.   La Pampa Santa Rosa 143 440 316 940
12.   La Rioja (Argentiina) La Rioja 89 680 331 847
13.   Mendoza Mendoza 148 827 1 741 610
14.   Misiones Posadas 29 801 1 097 829
15.   Neuquén Neuquén 94 078 550 344
16.   Río Negro Viedma 203 013 633 374
17.   Salta Salta 155 488 1 215 207
18.   San Juan San Juan 89 651 680 427
19.   San Luis San Luis 76 748 431 588
20.   Santa Cruz Río Gallegos 243 943 272 524
21.   Santa Fe Santa Fé 133 007 3 200 736
22.   Santiago del Estero Santiago del Estero 136 351 896 461
23.   Tierra del Fuego Ushuaia 21 263* 126 190
24.   Tucumán San Miguel de Tucumán 22 524 1 448 200

Škovlâláid

mute
  • Lasetiäđuh Argentiinast láá siijđoin 54–57 (10. La Plata enâmeh – valje já piärgu maailmkáávpán) oppâkirjeest ŠE Amerik.

Fáádást eres soojijn

mute

Käldeeh

mute
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Explore All Countries — Argentina The World Factbook. Čujottum 4.10.2024. (eŋgâlâskielân)
  2. Argentina: Urban Agglomerations - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information www.citypopulation.de. Čujottum 4.10.2024. (eŋgâlâskielân)
  3. Censo 2010 Argentina resultados definitivos: mapas web.archive.org. 1.9.2012. Čujottum 4.10.2024. (espanjakielân)