Argentiina
Argentiina täsiväldi (espanjakielân República Argentina) teikkâ tuše Argentiina (espanjakielân Argentina) lii staatâ Maadâ-Amerikist. Ton uáivikaavpug lii Buenos Aires.
Argentiina täsiväldi República Argentina (espanjakielân) |
|
---|---|
lippu |
vaakun |
Staatâhäämi | littotäsiväldi |
President | Javier Milei |
Väripresident | Victoria Villarruel |
Uáivikaavpug | Buenos Aires |
Eres kaavpugeh |
Córdoba Rosario |
Vijđodâh | 2 780 400 km² |
– sisčääci |
1,6 % |
Ässeeloho (2018) | 44 694 198 |
– ässeesaahâdvuotâ | 16,1 ässed/km² |
– aalmugstuárrum | 0,89 % (2018) |
Virgáliih kielah | espanjakielâ |
Vaaluut | Argentiina peso (ARS) |
Äigi | UTC-3 |
Jiečânâsvuotâ | |
– Espanjast vuosmuu keerdi: uđđâsist: |
25. vyesimáánu 1810 9. syeinimáánu 1816 |
Uánádâs | AR |
– fiävruin | RA |
– kirdemmašinijn | LV |
Jotolâh | uálgispiälásâš |
Sundenummeer | +54 |
Internet TLD | .ar |
Motto | "En unión y libertad" |
Aalmuglâšlaavlâ | Himno Nacional Argentino |
|
Eennâmtiätu
muteArgentiina vijđodâh lii 2 780 400 km², mast 43 710 km² ađai 1,6 % lii čääci.[1] Vijđoduv mield Argentiina lii maailm 9. stuárráámus staatâ.[1]
Sajadâh já rääjih
muteArgentiina lii staatâ Maadâ-Amerikist. Ton ránnjástaatah láá Bolivia tavveen, Chile viestârist já Brasilia, Paraguay já Uruguay tavenuorttân. Argentiinast staatârääjih láá ohtsis 11 968 km.[1] Kuhemus rääji lii rääji Chilein, mii lii 6 691 km.[1] Uánihumos rääji vist lii 541 km rääji Uruguayin.[1] Nuorttân Argentiina rájášuvá Atlant väldimeerân. Merâriddo lii ohtsis 4 989 km.[1]
Morfologia
muteArgentiina alemus saje lii Aconcagua čokke (6 962 m) Mendoza eennâmkoddeest. Tot lii meiddei sehe viestârpiäláá já máddáápiäláá páálupelij alemus saje. Staatâ vyeligumos saje vist lii Laguna del Carbón (-105 m) Santa Cruz eennâmkoddeest. Tot lii meiddei sehe viestârpiäláá já máddáápiäláá páálupelij vyeligumos saje.
Haldâttâh já politiik
muteArgentiina staatâhäämi lii littotäsiväldi. Ive 2023 presidentvaaljâin Argentiina staatâhovdâ väljejui Javier Milei.
Haaldâtlâš jyehim
muteNr. | Eennâmkodde | Uáivikaavpug | Vijđodâh (km2)[2] |
Ässeeloho (2010)[3] |
---|---|---|---|---|
1. | Littopirrâdâh | Buenos Aires | 203 | 2 891 082 |
2. | Buenos Aires eennâmkodde | La Plata | 307 571 | 15 594 428 |
3. | Catamarca | Catamarca | 102 602 | 367 820 |
4. | Chaco | Resistencia | 99 633 | 1 053 466 |
5. | Chubut | Rawson | 224 686 | 506 668 |
6. | Córdoba | Córdoba | 165 321 | 3 304 825 |
7. | Corrientes | Corrientes | 88 199 | 993 338 |
8. | Entre Ríos | Paraná | 78 781 | 1 236 300 |
9. | Formosa | Formosa | 72 066 | 527 895 |
10. | Jujuy | San Salvador de Jujuy | 53 219 | 672 260 |
11. | La Pampa | Santa Rosa | 143 440 | 316 940 |
12. | La Rioja (Argentiina) | La Rioja | 89 680 | 331 847 |
13. | Mendoza | Mendoza | 148 827 | 1 741 610 |
14. | Misiones | Posadas | 29 801 | 1 097 829 |
15. | Neuquén | Neuquén | 94 078 | 550 344 |
16. | Río Negro | Viedma | 203 013 | 633 374 |
17. | Salta | Salta | 155 488 | 1 215 207 |
18. | San Juan | San Juan | 89 651 | 680 427 |
19. | San Luis | San Luis | 76 748 | 431 588 |
20. | Santa Cruz | Río Gallegos | 243 943 | 272 524 |
21. | Santa Fe | Santa Fé | 133 007 | 3 200 736 |
22. | Santiago del Estero | Santiago del Estero | 136 351 | 896 461 |
23. | Tierra del Fuego | Ushuaia | 21 263* | 126 190 |
24. | Tucumán | San Miguel de Tucumán | 22 524 | 1 448 200 |
Škovlâláid
mute- Lasetiäđuh Argentiinast láá siijđoin 54–57 (10. La Plata enâmeh – valje já piärgu maailmkáávpán) oppâkirjeest ŠE Amerik.
Fáádást eres soojijn
mute- Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Argentiina.
Käldeeh
mute- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Explore All Countries — Argentina The World Factbook. Čujottum 4.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Argentina: Urban Agglomerations - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information www.citypopulation.de. Čujottum 4.10.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Censo 2010 Argentina resultados definitivos: mapas web.archive.org. 1.9.2012. Čujottum 4.10.2024. (espanjakielân)